Oyun çocuğunun 1-6yaş Enerjı ve besin öğeleine ihtiyacı

Çocukların enerji gereksinimi hesaplanırken dinlenme metabolik hızı, fiziksel aktivite ve büyüme hızı göz önüne alınır. Bu yaşlarda enerji gereksinimi hesaplarken cinsiyet ayrımı yapılmaz. Ancak 6 yaştan sonra cinsiyet ayrımına gidilir. Bebeklik döneminden sonra enerji harcaması azalır. Bu dönemde her 1 gr doku kazanımı için 5 kal. enerji gereksinimi vardır.



Şekil : Oyun çocuğu günlük enerji gereksinimi (Akyıldız. N. Çocuk Beslenmesi

Protein gereksinimi;

Bu dönemde yeni dokuların sentezlenmesi, vücut bileşimindeki değişiklikler ve bu dokuların devamlılığı için daha fazladır. 1- 6 yaş arasında ortalama protein gereksinimi kg başına 1-4 gr’ dır. Bu nedenle bu yaş grubundaki protein gereksinimi, iyi kaliteli proteinlerden karşılanmalıdır. Bir günde 25-30 gr iyi kaynaklı protein verilmelidir. Çocuğun günlük enerjisinin en az %15′i proteinlerden sağlanmalıdır.
Mineraller, yeni doğanın vücudunda, yetişkininkinden az miktarda bulunur. İnsan beslenmesinde esas olan minerallere büyüme çağında daha çok gereksinim vardır. Yeni doğanın intrauterin (anne karnında) dönemde vücudunda depoladığı demir ilk 4 ay onun gereksinimini karşılar.
Besin grupları ve bunlardan bir günde alınması gereken miktarlar bilinir ve besin seçimi ona göre yapılırsa oyun çocuğunun besin öğesi gereksinimleri sağlıklı karşılanabilir.
Yeterli ve dengeli beslenme için çocukların günlük diyetinde her besin grubundan yeterli miktarda bulundurmak gerekir.
Oyun çocuğunun günlük diyetinde bulundurulması gereken yiyecek türleri
özelliklerini şöyle sıralayabiliriz:



Süt ve Türevleri
Bu grup yiyeceklerin içinde süt, yoğurt, peynir, çökelek, sütlü tatlılar yer alır. Bu grup yiyecekler kalsiyum ve fosfor yönünden zengindir. Kalsiyum ve fosfor, diş ve kemik gelişiminde önemli rol oynar. Çocuğun menüsünde bu grup yiyeceklerden günde ortalama 2,5 porsiyon yer almalıdır. Bunun için 2 su bardağı süt, 1 kibrit kutusu peynir verilir. Sütün yarısı değişik şekillerde verilebilir. Oyun çocuğunun günlük gereksinimi ortalama 400-500 ml (2 su
bardağı)’dir. Bu orandan fazla süt vermeye gerek yoktur. Yoksa kalsiyum diğer minerallerin vücuttaki emilimini olumsuz etkiler.
Et, Yumurta ve Kuru Baklagiller
Bu grupta bulunan besinler et, tavuk, balık, sakatatlar (böbrek, yürek, karaciğer vb.), yumurta ve kuru baklagillerdir. Bu yiyecekler, protein ve madensel maddeler yönünden zengindir. Böylece çocuğun sağlıklı büyüme ve gelişmesine yardımcı olur. Her gün ya da gün aşırı bir yumurta yedirilmelidir. Yumurta verilmediğinde et ya da kuru baklagil miktarı
artırılmalıdır. Oyun dönemi çocuklarına haftada bir kez sakatat yedirilmesi yararlıdır.

Etler: köfte yapılarak, haşlanarak, sebze yemekleri ya da çorbalara katılarak yedirilebilir. Haftalık menüde en az bir kez balık yer almalıdır.


Çocuklara her gün meyve verilmelidir
Sebze ve Meyveler
Bu grupta yer alan yiyecekler, mevsimine göre değişiklik gösterir. Sebze ve meyveler, vitaminler açısından zengindir. Vitaminler çocuğun hastalıklara karşı direncini artırır,
büyümeye yardım eder, sinir ve sindirim sisteminin çalışmasına yardımcı olur. Çocuğun menüsünde bu gruptan ortalama olarak 2 porsiyon yer almalıdır, Her gün en az üç kez sebze ve meyve vermeye özen gösterilmelidir. Bunlardan biri çiğ tüketilecek türde, ikincisi yeşil yapraklı
sebzelerden seçilmelidir. Üçüncü öğün ise karışık olabileceği gibi meyve suyu, ezme şeklinde olabilir. Çocuklara verilecek sebze, meyvelerin mevsimlik ve taze olmasına, çok iyi temizlenmesine dikkat edilmelidir.



Tahıl ve Türevleri
Buğday, pirinç, mısır, arpa, yulaf ve bunlardan yapılan ekmek, bulgur, şehriye, irmik, nişasta, kuskus bu yiyecek grubuna girer. Bu grup yiyecekler, karbonhidrat açısından zengindir. Karbonhidratlar vücuda enerji sağlar. ilk yaşlarda günde 2-3 ince dilim ekmek, 1 servis kaşığı makarna, pilav vb. verilebilir. 5-6 yaşlarında verilen miktar artırılır.



5: İlk yaşlarda bir servis kaşığı makarna verilebilir
Ø Şekerler ve Yağlar
Bu gruptan alınacak yiyeceklerin miktarı çocuğun enerji gereksinimine göre değişir. Çocuğun tatlı gereksiniminin pekmez, tahin helvası, sütlü tatlılarla karşılanması daha uygundur. Günlük alınacak yağın yarısı bitkisel sıvı yağ olmalıdır. Çocuğun alacağı günlük şeker ve tatlı miktarı ortalama 2-4 yemek kaşığı, yağ miktarı ise 1 yemek kaşığı olmalıdır.
Yağlar yemeklere yakılmadan eklenmelidir.
Oyun Çocuğunun Besin Grubu Gereksinim Miktarları